5/25/2011

هه‌لبژارتنێن سه‌ندیكا رۆژنامه‌نڤێسێن كوردستانێ/ دوهۆك

وەكو دیار بۆ سێیەمین جارە رۆژنامەڤانێن هەرێما كوردستانێ ب ئاوایەكێ ئازادانە و دەمۆكراسی نوونەرێن خوە بۆ كۆنگرێ گشتی یێ سەندیكا رۆژنامەڤانان هەلبژێرن. رۆژا ئێكشەمبی 5/12 رۆژنامەڤانێن ل دەزگەهێن ئێكەتی و یەكگرتوو نوونەرێن خوە هەلبژارتن. ل رۆژا دوشەمبی ژی 6/12 رۆژنامەڤانێن ل دەزگەهێن راگەهاندنا پارتی دەمۆكرات كار دكەن و هەروەسا رۆژنامەڤانێن بێ لایەن نوونەرێن خوە هەلبژارتن. هەر وەكو دهێتە زانین د ڤێ پرۆسێسێ گەلەك ئالۆزی هەبوون. ل دۆر ڤێ چەندێ كا ئەڤ رۆژنامەڤانێن ل ڤێ دەنگدانێ بەرهەڤبوون چ گازندە و دیتنێن رەخنەیی هەنە; مە ئەم ریپۆرتاژە بەرهەڤكر.
ریپۆرتاژ: هەلگر بەها-ەدین
ل دەستپێكێ ل دۆر ڤێ پرۆسێسێ رۆژنامەڤان (شیمال مهەمەد بەرچی) دبێژە:

"د ڤی كۆنفرانسی دا من مافێ دەنگدانێ نەبوو, هێجەتا وان ئەو بوو كو ئەز فەرمانبەرم, لەورا ئەز نەكارمە ئەندامێ كارا, لێ جهێ داخێیە كو گەلەك فەرمانبەر ئەندامێن كارانە د ڤێ سەندیكایێ دا. شێوێ برێڤەچوونا ڤێ پرۆسێسێ نە رێكخستنەك تێدا بوو, كو بەرلایەكا مەزن بوو, ئەڤجا پێدڤیە بۆ جارێن داهاتی ب رێكوپێكتر بهێنەكرن, داكو هەر كەسەك بزانیت چەوا دێ خوە هەلبژێریت و دەنگدەر دێ چەوا دەنگێ خوە دەن, هەروەسا د هۆلا دەنگدانێ ڤە ئەندەك كەسێن نە رۆژنامەڤان پێش چاڤێن مە كەڤتن, لێ نزا دەنگ دان یان نە, دیسان ئەم هێڤیدارین هەر كەسەكی نوونەرەكی راستەقینە بۆ خوە هەلبژارتبیت, داكو بشێن رۆلێ رۆژنامەڤانیێ ل دەڤەرا مە پێشتر بێخن ".
هەر ل دۆر ڤێ چەندێ (سەباه ئە‌ترووشی) سەرنڤێسەرێ كۆڤارا چایخانە ب ڤی ئاوایی بۆ مە پەیڤی:
"ەز ب خوە وەكو چاڤدێرەكێ رۆژنامەڤان هاتبوومە ڤێرە, كو بەرەلایەكا مەزن بوو, كو گەلەك یا نە رێكووپێك بوو, كو جهێ داخێیە سەندیكا نەشیا ڤێ پرۆسێسێ ب رێكووپێكی ب رێڤە ببەت, ئەڤجا دیارە ژی ل سەندیكا رۆژنامەنڤانان ب تنێ خوە مژوولكر نەكا تێدا, هەروەسا نەشێن ب دروستی ئەندامێن خوە ل دۆر هەر كارەكی ئاگەهدار بكەن ".
دیسان سەباهی گۆت:
"ژ لایەكێ دی ڤە ل سەر رۆژنامەڤانان فەر دكەن كو پرۆپاگەندا خوە د هەندەك دەزگەهێن راگەهاندنێ دا بكەن, ئەڤجا بەلكو ئەز نێزیكی وی دەزگەهی نەبم, یان ئەز دووڤچوونا بابەتێن وی دەزگەهی نەكەم, ئەڤجا دڤێت سەندیكا یا پیشەیی بیت, هەردەم من یا گۆتی ئەز هەست ب ڤێ سەندیكایێ ناكەم وەكو سەندیكایەكا رۆژنامەڤانان, ئەڤ كەسێن د ڤێ دەنگدانێ دا بەرهەڤبوون; پتریا وان نە رۆژنامەڤان بوون, كو هەندەك تیپلێدەرن یان فەرمانبەرن ل پرسگەهێن دەزگەهێن راگەهاندنێ یان شۆفێرن; یێن بوونە ئەندامێن كارا, گەلەك كەس ژی ژ نوو من دیتن, كو ل هیچ دەزگەهەكێ راگەهاندنێ من نەدیتینە, كو ل مال روونشتینە و ئابوونێن وان هەندەكان پێشڤە یێن دانە, داكو ل رۆژێن وەكو ئەڤرۆ دەنگێن وان مسۆگەر بن, ئەڤە ژی بێ ئەخلاقیەكە د سەندیكا رۆژنامەڤانان دا دهێـتەكرن, ئەڤجا دڤێت جارەكا دی سەندیكا رێز و ئاڤا روویێ بزڤرینتەڤە ".
ێك ژ دەنگدەرێن رۆژنامەڤانێن كەچ ژی ب ناڤێ (زەری نەوزاد) ژ رۆژناما ئەڤرۆ ئەڤ دیتنە هەبوون:
"بەربژێرێن رۆژنامەڤانێن مێینە گەلەك دەنگ نە ئینان, كو گەلەكا خوە هەلبژارتبوو ژی. دبیت هەندەك دەنگدەران دو جاران دەنگ دا, ئەڤێ چەندێ ژی كارتێكرن ل رێژا رۆژنامەڤانێن مێینە كر, چونكو كەچ نەشیا هەند پرۆپاگەندێ بۆ خوە بكەت, لەورا پێدڤیە ئەم بۆ وان داخوازا كوتایێ بكەن. ژ لایەكێ دی ڤە ژ بەر بەرتەنگیا هۆلێ تا رادەیەكی بەرەلایەك د دەنگدانێ دا چێكر, هەروەسا ب دیتنا ژمارەكا زۆر ژ دەنگدەران ئەم هێبەتی مانە, كو ئەندامێن كارانە و هەتا نوكە مە ئێك بەرهەمێ وان یێ رۆژنامەڤانی نە دیتیە, كو پتریا وان ل دەزگەهـ و جهێن راگەهاندنێ فەرمانبەرن و هیچ پەیوەندی ب كارێ رۆژنەمەڤانیێ ڤە نینە ".
ژ لایەكێ دی ڤە رۆژنامەڤان (سەبری نهێلی) دبێژە:
"د پرۆسێسێن دەمۆكراسی دا یا فەرە مرۆڤ نوونەرێ خوە یێ راستەقینە هەلبژێریت, لێ وەكو ئەڤرۆ مە دیتی; ل ڤێ هۆلێ كارەب نەبوو, مایك و بۆكس نەبوون, خەلەتیێن تەكنیكی د ناڤان دا هەبوون, كو ناڤێن مە گەلەكان نەهاتن, كو دگۆتن هەوە ئابوونە نەدانە و ئەز باوەرم من ئابوونە یێن دای, هەروەسا بلا رێز ل رۆژنامەڤانان بهێتەگرتن.
د بەردەوامیا ئاخڤتنا خوە دا سەبری دبێژە:
"هەروەسا من گەلەك كەسێن نوو دیتن كو من د بزاڤێن رۆژنامەڤانیێ دا نەدیتینە, ژ لایەكێ دی ڤە ژی ئێشەكا د ناڤ مە دا بەربەلاڤبووی, كو جهێ داخێیە دەزگەهێن رۆژنامەڤانی ل سەر بنەمایێ هەڤالینی و پێكڤەكاركرنێ نوونەرێن خوە هەلدبژێرن, ئانكو هەلسەنگاندنا شیانێن مرۆڤان ناكەن, ئە‌ڤجا هێڤیدارین ئەگەر ئەڤ دیاردە د ناڤ جڤاكێ مە دا بنبر نەبن, هەر چ نەبیت بلا د ناڤ رۆژنامەڤان و نڤێسەر هونەرمەندان دا نەمینیت, چونكو ئەڤەنە بەرێ خەلكێ ددەنە پێشكەڤتن و شارستانیەت و ئازادیا رادەربرینێ ".
سەرنڤێسەرێ كۆڤارا ئابوورا مە رۆژنامەڤان (نەوزاد جەمیل) ئەڤ دیتنە هەبوون:
"سیستەمێ ڤێ پرۆسێسێ یێ خەلەت بوو, ژ بەر كو بەلاڤكرنا كاخەزێن دەنگدانێ بێ ناڤخواندن بوو, كو ئەو كاخەز دانە ل سەرێ رێزێ هەتا دەست بۆ دەستی گەهشتینە دوماهیكا رێزێ, كو هەر كەسەك دشیا دو سێیەكان بۆ خوە هەلبگریت, ئەڤجا چێدبیت ئەڤ تشتە هاتەبەكرن ژی, ژ لایەكێ دی ڤە جهەك نەبوو كو دەنگدەر ل وێرێ ناڤێن بەربژێران ب نهێنی بنڤێسیت, كو بەربژێر ل هنداف سەرێ دەنگەدەران بوون, ئانكو ئەڤە نە پرۆسێسەكا دەمۆكراسی بوو, كو دەنگدەر ب دلێ خوە دەنگی بدەت ".
هەر ل دۆر ڤێ چەندێ رۆژنامەڤانێ نەخشەساز (یسام هەجی تاهر) دبێژە:
"مخابن هەلبژارتنا نوونەرێن كۆنگرێ سەندیكا رۆژنامەڤانێن كوردستانێ ل دوهۆكێ ب ڤی رەنگی برێڤەچوون و ژ دەستپێكێ هەتا دووماهیێ بێ سەر و بەری تێدا یا دیاربوو, وەكی (شكەفتا) هۆلا لێ هاتیە ئەنجامدان و ناڤ خواندن و بەلاڤكرنا كارتێن ناڤ نڤیسینێ وو... هد. وەسا دیار بوو كو دێ سەندیكا ب گەشتەكا گەشتیاری رابیت نەكو بەرهەڤیەكە بۆ كۆنگرێ رۆژنامەڤانا دگەل رێزێن مە بۆ شیان و چالاكیێن هندەك ژ بەربژێران, چەندین لڤین دهاتنە كرن دبوونە جهێ گومانێ ل جەم رۆژنامەڤانان و نە باوەریەكا پێشچاڤ د هاتەكرن د هۆلێ ڤە وەكو ناڤخواندن ژ لایێ كەسەكێ نە باوەر پێكری, هەرچەندە بلەز هاتە چارەسەركرن, هێڤیا مە ئەوە كو بەربژێرێن سەركەفتی پرۆژە و بۆچوونێن خوە هەبن ل رۆژا كۆنگرەیی و دشیان دا بیت دەستەكەكا نوو ژ ئەنجومەنی و نوونەرێ هەر پارێزگەهەكێ و چەقێن دیتر ب هەلبژارتنەكا پتر ژ هەژی بیت ".
ێك ژ سەركەڤتیێن ڤێ دەنگدانێ; رۆژنامەڤان (ایشا شەوكەت) ژ تێلەڤزیۆنا دوهۆك دبێژە:
"بێ گومان دەنگدانا ئازادانە د هەر پرۆسێسەكێ دا تشتەكێ پیرۆزە, لێ جهێ داخێیە كو شێوازێ ب جه ئینانا ڤێ پرۆسێسێ لاوازی تێدا هەبوون, بگرە ژ سۆتنا دەنگێن گەلەك رۆژنامەڤانان, كو بەردەوام خەباتێ د كارێ رۆژنامەڤانی دا دكەن, ئەز ڤێ چەندێ ژی بۆ رۆژنامەڤانی دزڤرینم, كو سەرەدانا سەندیكایێ ناكەت, داكو بزانیت چ تشتەكێ نوو هەیە, دیسان ئەز رەخنێ ل سەندیكایێ ژی دكەم, كو هەمی رۆژنامەڤان ب جه و دەمێ دەنگدانێ و نەدانا ئابوونان ئاگەهدار نەكرین, هەروەسا د ناڤ هۆلا دەنگدانێ دا گەلەك ب رەنگەكێ بێ سەر و بەر دەنگدەران دەنگێ خوە دا, كو پێدڤیە بۆ دەنگدانێ جهەكێ تایبەت هەبیت, كو هەر دەنگدەرەك ب نهێنی نوونەرێن خوە هەلبژێریت, نە هەمی ل هنداف سەرێ ئێك و دو بن, ئەڤجا هێڤیدارین دەستەكا نوو یا سەندیكایێ بشێن ڤان ئاریشان چارەسەر بكەن و خزمەتا رۆژنامەڤانێن دەڤەرا مە بكەن ".
هەر ل دۆر ڤی بابەتی نڤێسەر و رۆژنامەڤان (هەسەن چەمانی) ل تێلەڤزیۆنا كوردستان, دبێژە:
"من پێ باش بوو بۆ هەمی ئەندامێن سەندیكایێ پێكڤە دەنگدان هاتباكرن, لێ رەوش و باروودۆخێ نوكە یێ وەلاتێ مە دخوازیتە هندێ كو ب رێكەڤتنێن پارتا بهێنەكرن, ژ لایەكی دی ڤە د شیان دا بوو كو ئەڤ پرۆسێسە ب رێك و پێكتر با, كو هەما ئەو كاخەزێن دەنگدانێ بێ دیتنا ناسنامەكێ ل سەر بەرهەڤبوویێن د هۆلێ ڤە هاتنە بەلاڤكرن, هەروەسا ڤاڤارتنا دەنگان ژی گەلەك ڤەكێشا, كو نێزیكی 3 دەمژمێران بوو, كو بوو ئەگەرێ بێزاربوونا بەرهەڤبوویان و دبیت گومان و دودلی پەیدا ببیت ".
دیسان سەرنڤێسەرێ كۆڤارا سڤۆرە (سەلام بالای) كو وی ژی د ڤێ دەنگدانێ دا سەركەفتن ب دەستخوە ڤە ئینا; دبێژە:
"ب راستی ڤێ پرۆسێسێ ب بێ سەر و بەری دەسپێكر, كو نە دەنگ هەبوو, ناڤێن دەنگدەران دروست نەبوون و هۆلەكا گەلەك بێ سەر و بەر بوو, لێ پرۆسێس ب رەنگەكێ دەمۆكراسیانە ب رێڤەچوو, هەروەسا پێشڤە دەنگدان تشتەكێ زێدەبوو, كو كی یێ بەرهەڤبوو, بلا وی دەنگێ خوە دابا, بەلكو پێشڤە دەنگدان نەهاتبا قەبوولكرن, ئانكو كەسێ ل پێش وان ئەندامێن نەبەرهەڤبوویی ڤە دەنگ نەدابا, چونكو ئەڤە تشتەكێ نەجوانە د پرۆسێسەكا دەمۆكراسی دا.
ژ لایەكێ دی ڤە بالایی بەردەوامی دا ئاخفتنا خوە گۆت:
"ب رەنگەكێ گشتی من گەلەك تێبینی ل سەر سەندیكا رۆژنامەڤانان هەنە, چونكو هەما هەر كەسەكێ بیت; یێ بوویە ئەندامێ ڤێ سەندیكایێ, ئانكو ئەو ب خوە یێ پێشیلا پەیرەو و پرۆگرامێ سەندیكایێ دكەن, چونكو د پەیرەوی دا یا هاتی; دڤێت چەند سالێن خزمەتێ هەبن هەتا ببیتە ئەندامێ كارا, كو هەندەك دوهی یێن هاتین; یێن بوونە ئەندامێن كارا مل ب ملێ وی كەسێ ئەڤە چەندین سالە خەباتێ د رۆژنامەگەریا كوردی دكەت, ئەڤجا ب دیتنا من دڤێت ئەڤ كۆنگرە هەندەك پێداچوونان بكەت ".
ل دووماهیێ ل دۆر ڤان هەلبژارتنان مە ڤیا بۆچوونا رۆژنامەڤان (بورهان یەهیا) ژ رۆژنامەیا وار كو ئێك ژ بەربژێران ژی بوویە وەربگرین, كو دبێژیت:
"ب راستی هەلبژارتن تشتەكێ گەلەك جوان و سەردەمیانەیە, لێ ئەگەر لسەر بنەمایێن خوە یێن دروست بهێنەكرن, ل ڤێ هەلبژارتنێ هەڤركی د ناڤبەرا شیانان دا نەبوو, بەلكو هەڤركی د ناڤبەرا دەزگەهان دا بوو, ئانكو دەزگەهـ دەزگەهكانێ بوو. هەندەك رێڤەبەرێن دەزگەهان وەسا پێكهاتبوون كو ئەندامێن وان دەنگێن خوە بدەنە ئێك و دو, داكو چ كەسێ دی دەرنەچیت و یێن وان ب تنێ بن. ل ڤێرە یا ب زەهمەتە تو بشێیی ڤێ هەلبژارتنێ وەكو هەلبژارتنەكا سەركەفتی بدێ نیاسین, چونكو ژ لایێ رێكخستنێ ڤە ژی كێماسی هەبوون ".

1 yorum:

  1. ئةنجومةني مامؤستاياني بيشةنك : ريكخراويكي بيشةيية ئامانجي خزمةتكردني مامؤستايان وبرؤسةي بةروةردةية , ئةتوانن لة ريكاي ئةم بلوكةرةو بةيجةكانمان لة كوكل بلةس و فةيس بوك و تويتةرو يوتوب ئاكاداري كارو جالاكييةكانمان بن http://mamostaianpeshang.blogspot.com/

    YanıtlaSil